Conciërges vormen het cement van menige schoolorganisatie. Voorbeeldje: tijdens de vorige lockdown was de voltallige schoolleiding van een school in Breda afwezig door Corona. De school draaide gewoon door. Toen twee weken later van dezelfde school de conciërges ziek waren ging de school dicht. De dag van de conciërge wordt op 8 februari voor de eerste keer gevierd.
Vorig jaar op 8 februari postte Adriënne de Kock, schoolleider bij Curio, het volgende op Twitter onder bovenstaande afbeelding:
Dat conciërges het helemaal verdienen om eens in het zonnetje gezet te worden blijkt wel wanneer je bedenkt wat er allemaal van hen gevraagd wordt.
Klaarstaan met een pleister, een mondkapje, de fietspomp.
Kerstversiering, panelen voor de open avond, geluidsinstallatie.
Gevonden voorwerpen, gereedschap, strooizout.
Wanneer het kopieerapparaat vastloopt, de tl-buis kapot is, het te koud/warm is.
Het raam niet opengaat, de jongenstoilet overstroomt, het printpapier op is.
De trapleuning los zit, de filter van de afwasmachine schoongemaakt moet worden.
Wanneer de EHBO-kist moet worden aangevuld, de telefoon gaat.
Ouders opgevangen moeten worden, de gootsteen verstopt zit,
Om de BHV bijscholing te volgen, een leerling te troosten, het buitenterrein te beheren.
Om planten water te geven, leerlingen te corrigeren, stoelen aan te schuiven
Nablijvers aan het werk te zetten, een leerling gerust te stellen, bezoekers te ontvangen
Om de school te openen en sluiten, verlichting te controleren, de verwarming te ontluchten.
Om beveiligingsbeelden te monitoren, kopieën klaar te leggen, wegbewijzering verzorgen
Om te bemiddelen tussen leerlingen, energydrankjes af te pakken, batterijen vervangen,
Om afvalbakjes te legen, brandmeldinstallaties te beheren, een deurklink vast te schroeven.
Het ouderwetse beeld van de conciërge: die man in zijn stofjas die geleund op zijn zwabber een sigaar rookt klopt al jarenlang niet meer met de huidige medewerker facilitaire dienst die zo langzamerhand onmisbaar is geworden in de schoolorganisatie.
Toen ik in een grijs verleden op de middelbare school zat hadden we Lien. Lien zat in gebloemde jasschort in het conciërge-hok met een breiwerkje. Lien zette koffie en thee. Nam de telefoon op, deed de deur open wanneer er gebeld werd en ging ’s morgens en ’s middags met een koffie-karretje langs de klassen om koffie en thee rond te brengen. Als je de les uitgestuurd werd moest je je melden bij Lien die je troostte en die dan een klusje voor je had tijdens de middag dat je dan moest nakomen. Ik heb goede herinneringen aan Lien.
Er zijn nog steeds conciërges die zorgen voor koffie en thee maar meestal besteedt de school dit uit aan de catering of halen docenten zelf hun drankje uit de automaat. De taak van de conciërge is uitgebreid en divers. Niet op iedere school is het takenpakket hetzelfde. Gelukkig staat er in haast iedere omschrijving ‘overige werkzaamheden’ zodat het altijd klopt.
Wanneer je aan conciërges vraagt wat hun belangrijkste taak is en wat hun het meeste voldoening geeft noemen ze allemaal het contact met leerlingen als eerste. Dat is waarom ze conciërge zijn geworden: de leerlingen.
Een andere belangrijke taak vind je vaak niet terug in functieomschrijvingen: conciërges zijn cruciaal wanneer het gaat om sociale veiligheid. Want op de gang, bij de kluisjes en op het schoolplein is het juist de conciërge die kan signaleren of het wel goed gaat.
Ken je een conciërge: op 8 februari is het een goed moment om eens een compliment te geven of om deze stille kracht op een andere manier in het zonnetje te zetten.
Er is ook een filmpje gemaakt dat de taak en de rol van de conciërge wanneer het gaat om sociale veiligheid duidelijk maakt. Verschillende conciërges, docenten, schoolleiders en leerlingen komen aan het woord:
Lucy Reijnen (MEd en M SEN) is docent op 2college Jozefmavo en deelnemer aan de leerlabs ‘sociale veiligheid’ en ‘studentenwelzijn’ van Curio, een vmbo-mbo organisatie in West-Brabant.