Categorie: Samenwerken

Geplaatst op

Vliegende start

Veel leerlingen/studenten vinden de start van het nieuwe schooljaar spannend. Zeker wanneer ze in een nieuwe groep starten of beginnen op een nieuwe school. Veel kennismakingsspelletjes doen helpt om ervoor te zorgen dat leerlingen/studenten zich prettig gaan voelen in de groep. In een klein groepje een ‘vliegtuigje’ vouwen is een leuke activiteit waarbij ze elkaar helpen bij het vouwen en daarna met elkaar in gesprek gaan. Over wat ze willen, hopen en verwachten bij voorbeeld. Ze leren elkaar beter kennen. Het vliegtuigje wordt namelijk gevouwen van een speciaal sjabloon.

Doel

  • Creëren van een veilige gezellige sfeer
  • Bevorderen positief groepsgevoel
  • (opnieuw) kennismaken
  • Delen van verwachtingen
  • Samen nadenken over doelen e verwachtingen
  • Aandacht richten op elkaar en op de groep
  • Creëren van een prettige, ontspannen en gezellige sfeer
  • Versterken onderlinge band

Voor wie

  • Bovenbouw PO
  • VO
  • Mbo

Werkwijze

  • Verdeel de groep in groepjes (maximaal 8 groepjes)
  • Print voor ieder groepje een vliegtuig-sjabloon uit: KLIK HIER.
  • Ieder groepje krijgt een sjabloon met een andere tekst.
  • Het sjabloon wordt ingevuld door alle leden van het groepje
  • Laat leerlingen/studenten het vliegtuigje vouwen.
  • Spreek duidelijk af dat de vliegtuigjes pas mogen gaan vliegen na een teken van de docent.
  • Na dit teken worden de vliegtuigjes naar een ander groepje gevlogen.
  • Dit groepje vouwt het vliegtuigje open en alle groepsleden schrijven hun antwoorden erbij.
  • Dit gaat door tot bij alle groepjes, alle verschillende vliegtuigjes zijn voorbij gekomen.
  • Haal de vliegtuigjes op en bespreek klassikaal de opbrengsten na.

Stellingen in de sjablonen van de vliegtuigjes:

  • Dit wordt een superfijne klas omdat…
  • Als ik iets niet weet vraag ik het aan…
  • Het leukste schoolvak is…
  • Wat ik dit schooljaar zeker ga doen is….
  • Een nieuwe klas is fijn want…
  • Met mijn diploma op zak kan ik straks…
  • Ik heb juist voor deze school gekozen omdat…
  • Wat helpt om beter te leren of te presteren …

Nieuw Kennismakingsspel: KlassenKlets

Door het hele jaar heen is het van belang om de dynamiek in een groep positief te beïnvloeden. Om de sfeer positief te beïnvloeden, om de onderlinge band te versterken en een gevoel van saamhorigheid te creëren zijn kennismakingsactiviteiten nuttig en nodig. KlassenKlets bestaat uit kaartjes met vragen die je op verschillende manieren in de klas kunt gebruiken. Het is ook in te zetten als een bordspel. Hoe dat werkt en meer info zie:

KlassenKlets

Het schooljaar positief beginnen met leerlingen?

Complimentenmemory

Goed voorbereiden op de Gouden Weken na de vakantie?

GroepsGedoe 2.0

Meer weten over groepsdynamiek en de eerste weken van het schooljaar? Ga met je team aan de slag tijdens een actieve, praktijkgerichte workshop:

Workshop Gouden weken
Geplaatst op

Complimenten Rally

Het geven van positieve feedback en complimenten door leerlingen/studenten aan elkaar versterkt relaties en kan zorgen voor een goede sfeer in de klas. Het bevordert de onderlinge betrokkenheid. Het beïnvloedt de groepsdynamiek op een positieve manier. Als leerkracht geeft het werken met deze werkvorm ook inzicht in hoe klasgenoten elkaar zien.
Bovendien leren leerlingen/studenten complimenten te ontvangen en te internaliseren. Het kan het zelfvertrouwen en het zelfinzicht vergroten.
Leerlingen/studenten gaan, voor ze iemand uitkiezen in deze ‘rally’, hardop met elkaar bespreken bij wie een bepaalde vaardigheid/eigenschap het beste past. Dus ook klasgenoten wiens naam niet op het briefje staan ontvangen op deze manier positieve feedback cq een compliment.

Voor deze werkvorm zijn veel verschillende kaartjes nodig met daarop verschillende positieve eigenschappen en vaardigheden. Het is fijn wanneer er veel kaartjes zijn, er mogen ook dubbele kaartjes tussen zitten: Leerlingen/studenten hebben dan wat te kiezen en soms zal een kaartje geschikt zijn voor meer dan één leerling/student. Je kunt deze kaartjes zelf maken, je kunt Kwaliteitenkaartjes gebruiken maar je zou ook ‘Complimentenmemory’ kunnen aanschaffen waarin zo’n 100 stevige kaarten zitten op A5-formaat die voor deze werkvorm heel geschikt zijn. Voor bestellen KLIK HIER
Maak je zelf kaarten zorg er dan voor dat de vaardigheden/eigenschappen op die kaartjes heel divers zijn zodat eigenschappen positief gekaderd zijn en er voor iedereen kaartjes zijn die van toepassing zijn. Bij voorbeeld: ‘is heel precies’, ‘heeft veel energie’, ‘heeft veel ideën’ of ‘blijft niet lang boos’.

Doel

  • (opnieuw) kennismaken
  • Leren complimenteren
  • Complimenten kunnen onderbouwen
  • (H)erkennen van eigenschappen en vaardigheden
  • Inzicht krijgen in eigen en andermans kwaliteiten en vaardigheden
  • Leren delen van kwaliteiten met de groep
  • Anderen helpen kwaliteiten en vaardigheden te (h)erkennen
  • Creëren van een veilige gezellige sfeer
  • Bevorderen positief groepsgevoel

Voor wie

  • Bovenbouw PO
  • VO
  • MBO

Werkwijze

  • Verdeel de klas in twee teams. Kies teamcaptains die de score bij gaan houden
  • Leg op een aantal aan elkaar geschoven tafels een heleboel complimentenkaarten, kleine lege blaadjes en een potlood of pen.
  • De leerling/student uit het team dat aan de beurt is schrijft de naam van een klasgenoot op een van de kleine blaadjes en legt deze omgekeerd op tafel. Daarna worden er drie vaardigheden/eigenschappen die bij deze persoon passen uitgekozen.
  • De leerling/student laat één kaartje aan de klas zien.
  • Het eigen team overlegt hardop en noemt de naam van de klasgenoot die volgens hen het best bij deze kwaliteit past.
    • Wanneer meteen de juiste naam genoemd wordt krijgt het team 3 punten en de volgende speler uit het team is aan de beurt.
    • Wanneer de naam die genoemd is niet de naam is die op het blaadje staat krijgt het team een tweede kaartje te zien en kunnen er 2 punten verdiend worden en is de volgende speler.
    • Nog steeds fout? De leerling/student laat het derde kaartje zien en het team mag voor de laatste keer raden voor 1 punt.
    • Als het team alle drie de keren fout raadt, krijgt het geen punten maar mag het andere team 1 keer raden en een bonuspunt verdienen.
  • Daarna begint een nieuwe ronde met een speler uit het andere team.
  • Het spel eindigt wanneer iedereen aan de beurt is geweest of na een vooraf bepaalde tijd.
  • Het team met de meeste punten wint!

Verder lezen

  • Effectief leren complimenteren, Coert Visser KLIK HIER
  • Welk effect hebben complimenten van de leerkracht op het zelfvertrouwen van leerlingen in de bovenbouw van de basisschool? Wij-leren KLIK HIER
  • Feedback om leren zichtbaar te maken. John Hattie & Shirley Clarke KLIK HIER

Werkvormen om aan de sociale veiligheid in groepen werken:

Het blijft belangrijk om te investeren in groepsbindende activiteiten: kennismakingsspellen, werkvormen die een positieve sfeer in de groep bestendigen. Een mooie manier daarvoor is werken met ‘complimentenmemory’. De kaarten met positieve eigenschappen en vaardigheden kunnen gekoppeld worden aan de verschillende groepsrollen.
Leerlingen/studenten kunnen dan eerst een aantal kaartjes uit het spel kiezen waarvan ze denken dat het bij hen past en daarna kijken in hoeverre dat strookt met de groepsrol die ze zichzelf hebben toebedeeld. Ook hierover kun je als mentor later in gesprek.

Complimentenmemory


Nieuw: KlassenKlets

Door het hele jaar heen is het van belang om de dynamiek in een groep positief te beïnvloeden. Om de sfeer positief te beïnvloeden, om de onderlinge band te versterken en een gevoel van saamhorigheid te creëren zijn kennismakingsactiviteiten nuttig en nodig. KlassenKlets bestaat uit kaartjes met vragen die je op verschillende manieren in de klas kunt gebruiken. Het is ook in te zetten als een bordspel. Hoe dat werkt en meer info zie:

KlassenKlets

Werken aan pestpreventie?

Met het stellingen-pakket ‘GroepsGedoe’ leren leerlingen/studenten elkaar beter kennen en leren ze vooral hoe ze zelf invoed kunnen hebben op de dynamiek in de groep.

GroepsGedoe 2.0

Sociale veiligheid op school? Volg met je team een workshop

Workshop sociale veiligheid
Geplaatst op

Help! Stress!

Studiestress ontstaat wanneer de druk van schoolwerk, sociale verwachtingen en zelf opgelegde eisen zich opstapelen. Leerlingen ervaren het vaak als overweldigend, vooral wanneer ze het gevoel hebben dat ze niet kunnen voldoen aan de verwachtingen die ze van anderen (en van zichzelf) ervaren. Dit kan zich uiten in lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of slaapproblemen, maar ook in verminderde motivatie en concentratie.

Als je gemotiveerd bent en gebruik maakt van je talenten, dan levert dat veel energie op en heb je plezier in wat je doet.
Kernwaarden zijn de kracht die je gedrag, je keuzes en je relaties vormgeeft. Ze zijn de fundamentele principes die bepalen wie je bent en wat je doet. Voor leerlingen zijn deze waarden essentieel in hun persoonlijke groei en ontwikkeling, want ze helpen hen niet alleen te ontdekken wie ze willen zijn, maar ook welke richting ze op willen gaan.

Ontdek hoe je de motivatie van studenten/leerlingen kunt verbeteren en tegelijkertijd de stress verminderen. Met behulp van deze werkvorm worden de persoonlijke kernwaarden achterhaald en leren studenten/leerlingen hoe deze kernwaarden samenhangen met stressfactoren en valkuilen.

Bovendien gaan ze met elkaar in gesprek en ervaren zo dat ze niet alleen staan.

Doel

  • Bewust worden en verkennen van eigen doelen
  • Bewust worden van eigen overtuigingen
  • Herkennen van de eigen kernwaarden
  • Leren welke voordelen en valkuilen samenhangen met de gekozen kernwaarden
  • (H)erkennen van stressfactoren
  • Op positieve wijze feedback geven en verkrijgen
  • In gesprek gaan met anderen over kernwaarden
  • Met anderen oplossingen bedenken voor valkuilen en stressfactoren

Voor wie

  • Bovenbouw PO
  • VO
  • Mbo

Werkwijze

  • Print voor alle studenten/leerlingen het werkblad ‘Help! Stress!’ uit. KLIK HIER
  • Print voor jezelf de info: ‘Kernwaarden nader bekeken’ uit KLIK HIER
  • Laat de studenten/leerlingen het werkblad in stilte invullen:
  • Instructie:
    • Kies uit de 21 kernwaarden 9 kernwaarden die wel bij je passen.
    • Kies uit die 9 kernwaarden de 3 kernwaarden die het allerbeste bij je passen.
    • Vul per kernwaarde de voordelen de nadelen/valkuilen in en daaronder wat stress op kan leveren en welke oplossingen er kunnen zijn voor jou.
    • Ga vervolgens in een klein groepje in gesprek.
  • Geef studenten/leerlingen de link naar ‘Kernwaarden nader bekeken’ of print er een paar exemplaren uit ter inzage.
  • Laat studenten/leerlingen de ingevulde werkbladen inleveren. Het vormt een mooie ingang voor een begeleidingsgesprek.
  • Bespreek de opbrengsten klassikaal na.

Verder lezen

Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. Springer Science & Business Media.

Inspectie van het Onderwijs. (2023). De Staat van het Onderwijs 2023. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Trimbos-instituut. (2023). Jongeren en mentale gezondheid: Trends en cijfers. Trimbos-instituut.VO-raad. (2022). Onderzoek naar prestatiedruk en studiestress in het voortgezet onderwijs. VO-raad.

Nieuw: KlassenKlets

Door het hele jaar heen is het van belang om de dynamiek in een groep positief te beïnvloeden. Om de sfeer positief te beïnvloeden, om de onderlinge band te versterken en een gevoel van saamhorigheid te creëren zijn kennismakingsactiviteiten nuttig en nodig. KlassenKlets bestaat uit kaartjes met vragen die je op verschillende manieren in de klas kunt gebruiken. Het is ook in te zetten als een bordspel. Hoe dat werkt en meer info zie:

KlassenKlets

Werken aan pestpreventie?

Met het stellingen-pakket ‘GroepsGedoe’ leren leerlingen/studenten elkaar beter kennen en leren ze vooral hoe ze zelf invoed kunnen hebben op de dynamiek in de groep.

GroepsGedoe 2.0

Werkvormen om aan de sociale veiligheid in groepen werken:

Het blijft belangrijk om te investeren in groepsbindende activiteiten: kennismakingsspellen, werkvormen die een positieve sfeer in de groep bestendigen. Een mooie manier daarvoor is werken met ‘complimentenmemory’. De kaarten met positieve eigenschappen en vaardigheden kunnen gekoppeld worden aan de verschillende groepsrollen.
Leerlingen/studenten kunnen dan eerst een aantal kaartjes uit het spel kiezen waarvan ze denken dat het bij hen past en daarna kijken in hoeverre dat strookt met de groepsrol die ze zichzelf hebben toebedeeld. Ook hierover kun je als mentor later in gesprek.

Complimentenmemory

Sociale veiligheid op school? Volg met je team een workshop

Workshop sociale veiligheid
Geplaatst op

Argumentatieschema

 Vrij naar ter Berg en van Gelder (2014)

Samenwerken in groepen is niet altijd makkelijk. Het vormen van een groep, het eerlijk verdelen van taken en de angst dat niet iedereen evenveel doet, zijn herkenbare uitdagingen. Maar met duidelijke afspraken, goede communicatie en samen nadenken over wat beter kan, kun je deze problemen aanpakken.

Groepswerk is meer dan alleen taken verdelen. Het is een kans om belangrijke vaardigheden te leren, zoals samenwerken, plannen en communiceren.
Het geeft soms gedoe in de groep op het moment dat leerlingen/studenten gevraagd wordt om in groepjes samen te werken. Door de ingevulde schema’s met elkaar te bespreken ontstaat er inzicht en wordt duidelijk welke mogelijke oplossingen er voor handen zijn.

Om een heldere redeneerwijze te volgen tijdens het argumenteren rondom de stelling ‘Samenwerken in een groepje is fijn’ wordt in deze werkvorm gebruik gemaakt van een schematische weergave. Hierbij wordt zichtbaar hoe iemand een redenering heeft opgebouwd naar aanleiding van een stelling. Zowel wat voor de stelling pleit als dat wat tegenargumenten zijn worden helder in beeld gebracht.

Doel

  • Samenwerkingsvaardigheden bevorderen
  • Bewust worden van eigen reserves wanneer het gaat om groepswerk
  • Bevorderen positief groepsgevoel
  • Bewust worden van argumenten voor en tegen
  • Met elkaar in gesprek gaan
  • Reflecteren op het eigen functioneren in een groep

Voor wie

  • Bovenbouw basisschool (PO)
  • Voortgezet onderwijs (VO)
  • MBO

Werkwijze

  • Print voor alle leerlingen/studenten het argumentatie schema uit KLIK HIER
  • Leg zonodig uit wat ze precies moeten doen: in de rode vakken komen argumenten die tegen de stelling pleiten en in de groen vakken worden argumenten vóór ingevuld. Het is de bedoeling dat de argumenten voor en tegen ook elk weer beargumenteerd worden. Ze moeten dus op de pijltjes letten.
  • Maak groepjes van ongeveer 4 leerlingen/studenten
  • In de groepjes worden de ingevulde schema’s vergeleken en besproken. Eventueel mogen er wijzigingen worden aangebracht wanneer iemand van mening is veranderd of een nieuw argument hoort dat belangrijk gevonden wordt.
  • Bespreek klassikaal de opbrengsten.
  • Maak een lijstje van de meest genoemde argumenten voor en tegen.
  • Bespreek oplossingen klassikaal.

TIP

  • Laat leerlingen/studenten de ingevulde schema’s inleveren: het kan een mooi aanknopingspunt vormen voor een begeleidingsgesprek.
  • Het stellingenschema kan voor allerlei stellingen gebruikt worden…

Verder lezen

Hattie, J. (2012). Visible Learning for Teachers: Maximizing Impact on Learning.
Boonstra, J. J. (2018). Veranderen in scholen: Handboek voor leiders en begeleiders in het onderwijs.
SLO (2020). Samenwerkingsvaardigheden in het onderwijs: Een handreiking voor docenten. Zie: www.slo.nl.

Nieuw: KlassenKlets

Door het hele jaar heen is het van belang om de dynamiek in een groep positief te beïnvloeden. Om de sfeer positief te beïnvloeden, om de onderlinge band te versterken en een gevoel van saamhorigheid te creëren zijn kennismakingsactiviteiten nuttig en nodig. KlassenKlets bestaat uit kaartjes met vragen die je op verschillende manieren in de klas kunt gebruiken. Het is ook in te zetten als een bordspel. Hoe dat werkt en meer info zie:

KlassenKlets

Werken aan pestpreventie?

Met het stellingen-pakket ‘GroepsGedoe’ leren leerlingen/studenten elkaar beter kennen en leren ze vooral hoe ze zelf invoed kunnen hebben op de dynamiek in de groep.

GroepsGedoe 2.0

Werkvormen om aan de sociale veiligheid in groepen werken:

Het blijft belangrijk om te investeren in groepsbindende activiteiten: kennismakingsspellen, werkvormen die een positieve sfeer in de groep bestendigen. Een mooie manier daarvoor is werken met ‘complimentenmemory’. De kaarten met positieve eigenschappen en vaardigheden kunnen gekoppeld worden aan de verschillende groepsrollen.
Leerlingen/studenten kunnen dan eerst een aantal kaartjes uit het spel kiezen waarvan ze denken dat het bij hen past en daarna kijken in hoeverre dat strookt met de groepsrol die ze zichzelf hebben toebedeeld. Ook hierover kun je als mentor later in gesprek.

Complimentenmemory

Sociale veiligheid op school? Volg met je team een workshop

Workshop sociale veiligheid
Geplaatst op

Slakkenspel

Een leuke en effectieve manier om leerstof te leren. Het werkt omdat actief omgaan met de lesstof (vanuit de lerende gezien) én (vanuit de docent gezien) uitlokt tot actieve verwerking.  Het passieve leren – een gevulde emmer met kennis over iemand uitstorten – werkt niet effectief en beklijft niet. 

Het ‘Slakken spel’ zet aan het denken over de te leren lesstof voor degene die tijdens het spel aan de beurt is maar ook juist de rest van de spelers.

Ter voorbereiding op een toets of om met elkaar in gesprek gaan rondom een casus.

Doel

  • Internaliseren van theoretische concepten
  • Controleren of een gegeven antwoord correct is
  • Samenwerkingsvaardigheden vergroten

Voor wie

  • Bovenbouw PO
  • VO
  • Mbo

Werkwijze

  • Maak toetsvragen over de lesstof die leerlingen/studenten moeten kennen. Dit zouden (gedeeltelijk) de vragen kunnen zijn die ook in de toets zitten
  • Toets-vragen op kaartjes zetten en uitprinten
  • Óf verdeel de klas in groepjes van drie a vier personen. Ieder groepje gaat nu vragen maken over de te leren lesstof. Deze vragen worden aan een ander groepje gegeven
  • Instructie aan de groepjes bij het vragen maken:
    • Maak de vragen zo dat het antwoord terug te vinden is in de aantekeningen of in het lesboek
    • Zorg voor afwisselende vragen: meerkeuze-vragen, welke samenvatting is correct, open vragen en gesloten vragen
  • Slakkenbord uitprinten KLIK HIER
  • Spelregels:
    • Als je aan de beurt bent trek je een kaartje
    • geef het antwoord
    • rest van de groep kijkt na of het antwoord goed is
    • Antwoord is goed: je slak gaat stapje vooruit
    • Bij een fout antwoord: de slak blijft staan
    • Wie het eerst aan de andere kant is heeft gewonnen
    • Wanneer de kaartjes nog niet op zijn speel je nog een ronde
  • Wanneer je met casussen werkt is goed of fout vaak minder duidelijk. Het spel is dan meer een manier om over praktijksituaties in gesprek te gaan.

Verder lezen:

  • Open Universiteit: ‘Concrete voorbeelden van effectieve studiestrategieën’ KLIK HIER
  • Tumult; ‘Onderzoek toont aan: onthouden gaat beter als je het aan een ander moet uitleggen’ KLIK HIER

Met dank aan Vanessa van der Kleij


Extra werkvorm om het groepsgevoel te versterken:

Het blijft belangrijk om te investeren in groepsbindende activiteiten: kennismakingsspellen, werkvormen die een positieve sfeer in de groep bestendigen. Een mooie manier daarvoor is werken met ‘complimentenmemory’. De kaarten met positieve eigenschappen en vaardigheden kunnen gekoppeld worden aan de verschillende groepsrollen.
Leerlingen/studenten kunnen dan eerst een aantal kaartjes uit het spel kiezen waarvan ze denken dat het bij hen past en daarna kijken in hoeverre dat strookt met de groepsrol die ze zichzelf hebben toebedeeld. Ook hierover kun je als mentor later in gesprek.

Complimentenmemory

Gedoe in groepen vóór zijn ?

Om gedoe in groepen vóór te zijn. Om te voorkomen dat pestgedrag ontstaat kun je met behulp van GroepsGedoe 2.0 het gesprek aangaan op een laagdrempelige manier. Het spel bevat een handleiding met meerdere actieve en activerende werkvormen.

GroepsGedoe 2.0

Grip op de groep krijgen? Volg met je team een workshop

Workshop Groepsdynamiek
Geplaatst op

Hexagoon

foto ingevuld hexagoon

De eerste weken van het schooljaar zijn een belangrijke periode omdat hier de basis wordt gelegd voor hoe de groepsdynamische processen zullen verlopen. De nadruk leggen op dat wat goed gaat en fijn is in de groep, is een goede manier om de dynamiek in de groep positief te beïnvloeden.
Dit keer een werkvorm uit het ‘Hexagoon denken’. Een werkvorm waarbij op een laagdrempelige, ontspannen manier leerlingen/studenten gaan nadenken over wat ze kunnen doen om de sfeer in de groep goed te houden.
Vragen of stellingen worden uitgedeeld op een zeshoekig blaadje. Aan ieder van de zes kanten kan een associatie, een verbinding gelegd worden. Vanuit die verbindingen ontstaan weer nieuwe inzichten en aansluitingen. Een creatieve manier om gezamenlijk op nieuwe ideeën en denkwijzen te komen. Het thema van deze Hexagoon is “een fijne groep”.

Doel

  • Bevorderen positief groepsgevoel
  • Op een positieve vooruitkijken naar de komende periode
  • Bewust maken van wat goed gaat
  • Reflecteren op eigen proces
  • Doelen stellen voor komende periode

Voor wie

  • Bovenbouw PO
  • VO
  • Mbo

Werkwijze

  • Bekijk de verschillende hexagonen op het docentwerkblad en kies de zeshoeken die je in de klas wil gaan gebruiken. Het aantal zeshoeken dat je kiest bepaalt het aantal groepjes dat je gaat maken.
  • Verdeel de klas in groepjes.
  • Print voor alle groepjes het werkblad Hexagoon leerlingen uit KLIK HIER en voor jezelf het werkblad Hexagoon Docenten uit KLIK HIER.
  • Geef ieder groepje het werkblad Hexagoon.
  • Knip zelf de hexagonen uit het docenten werkblad uit en geef ieder groepje een zeshoekje met een tekst waarover ze moeten nadenken.
  • Laat leerlingen/studenten de zeshoekjes uitknippen.
  • Leerlingen/studenten gaan nu zelf op de lege zeshoekjes een tekst schrijven die bij de uitgedeelde tekst past. Als iedereen klaar is worden de zeshoekjes om de hexagon met de tekst gelegd.
  • Nu gaat iedereen opnieuw nadenken en op een leeg zeshoekje opschrijven wat bij de hexagon past maar ook bij de zeshoekjes die anderen uit het groepje hebben ingevuld.
  • Ze herhalen dit tot alle zeshoekjes gebruikt zijn.
  • Geef ieder groepje een leeg vel laat ze hierop de zeshoeken zo plakken dat alle teksten mooi bij elkaar passen. Laat ze hun namen erboven schrijven.
  • Hang de werkstukken op in de klas, laat iedereen dit bekijken en voer vervolgens een klassengesprek. Vragen die je hierbij zou kunnen stellen zijn:
    • Welk hexagoon spreekt je het meeste aan en waarom?
    • Welke waarden/normen vinden we blijkbaar als groep belangrijk?
    • Wat kunnen we vandaag al doen om te behouden wat we hebben opgeschreven?
    • Wie of wat kan daarbij helpen?

Tip

Geen zin of tijd om de driehoekjes uit te knippen via : https://voordeklas.com/product/hexagonal-thinking/ zijn er herbruikbare zeshoekjes te koop.

Verder lezen:

“De Hexagon als instrument voor formatief handelen” Albert van der Koop: KLIK HIER

Extra werkvorm om het groepsgevoel te versterken:

Het blijft belangrijk om te investeren in groepsbindende activiteiten: kennismakingsspellen, werkvormen die een positieve sfeer in de groep bestendigen. Een mooie manier daarvoor is werken met ‘complimentenmemory’. De kaarten met positieve eigenschappen en vaardigheden kunnen gekoppeld worden aan de verschillende groepsrollen.
Leerlingen/studenten kunnen dan eerst een aantal kaartjes uit het spel kiezen waarvan ze denken dat het bij hen past en daarna kijken in hoeverre dat strookt met de groepsrol die ze zichzelf hebben toebedeeld. Ook hierover kun je als mentor later in gesprek.

Complimentenmemory

Gedoe in groepen vóór zijn ?

Om gedoe in groepen vóór te zijn. Om te voorkomen dat pestgedrag ontstaat kun je met behulp van GroepsGedoe 2.0 het gesprek aangaan op een laagdrempelige manier. Het spel bevat een handleiding met meerdere actieve en activerende werkvormen.

GroepsGedoe 2.0

Grip op de groep krijgen? Volg met je team een workshop

Workshop Groepsdynamiek

Geplaatst op

Omgaan met complimenten

formulier omgaan met complimenten

Het geven van positieve feedback en complimenten door leerlingen/studenten aan elkaar versterkt relaties en kan zorgen voor een goede sfeer in de klas. Het bevordert de onderlinge betrokkenheid. Het beïnvloedt de groepsdynamiek op een positieve manier.
Maar hoe geef je nu precies complimenten en hoe ontvang je ze. Met behulp van het werkblad gaan leerlingen/studenten eerst individueel en daarna in een klein groepje nadenken over complimenten geven en ontvangen. Daarna volgt een klassikale nabespreking.

Doelen

  • Elkaar beter leren kennen
  • Het leren geven en ontvangen van complimenten
  • Bewust worden van eigen manier van omgaan met complimenten
  • Aandacht richten op positieve eigenschappen van klasgenoten
  • Anderen helpen kwaliteiten te (h)erkennen
  • Inzicht krijgen in eigen en andermans kwaliteiten
  • Inzicht krijgen in het beeld dat leerlingen/studenten hebben over klasgenoten
  • Samenwerkingsvaardigheden bevorderen
  • Versterken van onderlinge betrokkenheid
  • Creëren van een veilige gezellige sfeer
  • Bevorderen positief groepsgevoel

Voor wie

  • Bovenbouw PO
  • VO
  • MBO

Werkwijze

  • Print voor alle leerlingen/studenten een werblad uit KLIK HIER
  • Verdeel de klas in drietallen.
  • Leerlingen/studenten vullen eerst in stilte het eerste gedeelte van de werkblad in.
  • In drietallen bespreken wat iedereen in het groepje heeft ingevuld
  • Individueel het tweede gedeelte invullen
  • Laat leerlingen/studenten het formulier inleveren: de informatie kan een aanleiding zijn om er in een individueel (begeleidings)gesprek op terug te komen.
  • Bespreek de bevindingen klassikaal na:

Niet voor iedereen is het gemakkelijk om complimenten te ontvangen. Een enkeling vindt het moeilijk om een compliment in ontvangst te nemen. Iemand die een compliment krijgt staat even in het middelpunt van de belangstelling. Niet iedereen vindt dat fijn. Mensen kunnen het moeilijk vinden om zich een houding te geven wanneer ze een compliment krijgen. Zo wordt een compliment wel eens weggelachen of voelt iemand zich verplicht om een complimentje terug te geven.
In de nabespreking kunnen verder de volgende aandachtspunten meegenomen worden.

Tips om een compliment op een goede manier te geven:

  • Doe het persoonlijk
  • Gebruik de ik-vorm
  • Maak het specifiek
  • Maak het zo concreet mogelijk
  • Licht eventueel je compliment toe met een voorbeeld

Tips om een compliment op een goede manier te ontvangen:

  • Maak oogcontact
  • Bedank de ander
  • Twijfel niet aan de goede bedoeling
  • Geniet van het moment

Verder lezen

  • Effectief leren complimenteren, Coert Visser KLIK HIER
  • Welk effect hebben complimenten van de leerkracht op het zelfvertrouwen van leerlingen in de bovenbouw van de basisschool? Wij-leren KLIK HIER
  • Feedback om leren zichtbaar te maken. John Hattie & Shirley Clarke KLIK HIER

De groepsdynamiek positief beïnvloeden?
Dat kan met ‘Complimentenmemory’

Complimentenmemory





Werken aan een veilig pedagogisch klimaat? 
Dat kan met ‘GroepsGedoe 2.0’












GroepsGedoe 2.0







Preventief aan de slag om pestgedrag in de groep vóór te zijn?
Dat kan met het ‘Kwartetspel GroepsGedoe’












Kwartetspel GroepsGedoe







Grip op de groep krijgen? Volg met je team een workshop







Workshop Groepsdynamiek







	


	





		

		
Geplaatst op 
Blind vertrouwen
	


			

			
				blinddoek			
		

	
	

		

blinddoek





Durven leerlingen/studenten op elkaar te vertrouwen? Deze werkvorm gaat over vertrouwen, over durven loslaten, over samenwerken en zorgvuldig communiceren. Maar ook over verantwoordelijkheid nemen en betrouwbaar zijn. De ene leerling/student neemt de ander (geblinddoekt) mee door de ‘jungle’ waarin allerlei obstakels zijn: blind vertrouwen… 
Na het uitvoeren van deze werkvorm kunnen leerlingen/studenten het werkblad invullen. Het werkblad kan van pas komen tijdens een begeleidings/mentorgesprek.










Doel





    

  • Versterken samenwerking
    • 




  • Verbeteren communicatie
    • 




  • Elkaar vertrouwen
    • 




  • Zorgvuldig formuleren
    • 




  • Plezier
    • 




  • Versterken onderlinge band
    • 




  • Bevorderen positief groepsgevoel
    • 






Voor wie





    

  • Bovenbouw PO
    • 




  • VO
    • 




  • Mbo
    • 






Werkwijze





    

  • Print voor alle leerlingen/studenten het werkblad uit: KLIK HIER
    • 




  • Maak tweetallen en geef de volgende instructie:

      

    • De ruimte wordt zodadelijk een ‘jungle’ waar de een de ander veilig doorheen moet loodsen.
      • 




    • Een van het tweetal is de begeleider, de ander is de volger.
      • 




    • De volger krijgt een blinddoek voor of sluit de ogen.
      • 




    • In de ruimte worden meerdere obstakels gelegd: een tas, omgekeerde stoelen, de prullenbak, een etui of misschien zelfs een medeleerling/medestudent (die zich niet mag verroeren als het tweetal nadert)
      • 




    • De begeleider leidt de geblinddoekte naar de overkant van de ruimte door zo precies mogelijk (alleen mondelinge) instructies te geven. Bijvoorbeeld: “Voor je ligt een tas daar moet je omheen, zet een klein stapje naar links…”
      • 




    • De volger maakt heel kleine stapjes.
      • 




    • Raakt de volger een obstakel dan zijn ze alle twee af en mag het volgende tweetal
      • 

    

    • 




  • Bespreek de oefening goed na met elk tweetal vraag daarbij wat de ander goed deed, welke instructies fijn zijn en welke minder duidelijk. Het volgende tweetal kan dit meenemen in hun poging.
    • 




  • Variatie 1: laat de begeleider meelopen met de volger
    • 




  • Variatie 2: laat meerdere tweetallen tegelijk oversteken (hilarisch maar chaotisch)
    • 




  • Let op: leerlingen/studenten kunnen moeite hebben met het verschil tussen links en rechts…
    • 






Verder lezen:





    

  • Vertrouwen als vierde basisbehoefte: ‘Goed onderwijs is onderwijs dat deugt’ artikel van Dolf van der Berg KLIK HIER
    • 




  • Vertrouwen en zelfvertrouwen als kwaliteiten van ontwikkeling en leren artikel van Luc Stevens KLIK HIER
    • 






Bron





Voor deze werkvorm heb ik het spel ‘Jungle’ als basis genomen en aangepast zodat het paste bij de mijn praktijksituatie. Ik heb naar de oorspronkelijke bron van ‘Jungle’ gezocht maar niet gevonden.













Meer werkvormen om de sociale veiligheid een boost te geven





Er is de keus uit drie spellen met elk een heleboel werkvormen om de groepsdynamiek in je klas op een positieve manier te versterken:





Pakket werkvormen om te komen tot een sociaal veilig klimaat












GroepsGedoe 2.0







Pakket werkvormen om de groepscohesie te versterken:












Complimentenmemory







Spel om elkaar (nog) beter te leren kennen






































KlassenKlets



	


	





		

		
Geplaatst op 
In groepjes werken…
	


			

			
				foto scenes assertiviteit			
		

	
	

		

Casussen ‘samenwerken‘





Het geeft soms gedoe in de groep op het moment dat leerlingen/studenten gevraagd wordt om in groepjes samen te werken. Door casussen met elkaar te bespreken en/of ze daadwerkelijk uit te spelen ontstaat er inzicht in wat er precies gebeurt en welke mogelijke oplossingen er voor handen zijn.





Doel





    

  • Samenwerkingsvaardigheden bevorderen
    • 




  • Bewust worden van eigen reserves wanneer het gaat om groepswerk
    • 




  • Bevorderen positief groepsgevoel
    • 




  • Bewust worden van de invloed die je kunt uitoefenen
    • 




  • Bewust worden van de eigen rol in een groep
    • 




  • Reflecteren op het eigen functioneren in een groep
    • 






Voor wie





    

  • Bovenbouw basisschool (PO)
    • 




  • Voortgezet onderwijs (VO)
    • 




  • MBO
    • 






Werkwijze 1: 
Bespreken in groepjes










    

  • Print de casussen uit. KLIK HIER
    • 




  • Print voor elk groepje een werkblad uit. KLIK HIER
    • 




  • Verdeel de klas in 6 groepjes
    • 




  • Ieder groepje krijgt een casus die ze moeten bespreken.
    • 




  • Instructie groepjes:

      

    • Lees de casus goed door en beantwoordt de volgende vragen op het werkblad:
      • 




    • Is de situatie herkenbaar?
      • 




    • Wat zouden jullie doen in zo’n soort situatie?
      • 




    • Wat kunnen daarvan de gevolgen zijn? 
      • 




    • Wat zijn andere manieren om hiermee om te gaan?
      • 




    • Welke manier is volgens jullie het beste?
      • 




    • Welke manier maakt de problemen groter?
      • 

    

    • 




  • Bespreek de opbrengsten van ieder groepje klassikaal.
    • 




  • Haal de ingevulde werkbladen weer op: het kan een mooie aanleiding zijn om op een later tijdstip in gesprek te gaan met leerlingen/studenten.
    • 






Werkwijze 2: 
Scenes maken










    

  • Print de casussen uit. KLIK HIER
    • 




  • Verdeel de klas in 6 groepjes
    • 




  • Ieder groepje krijgt een casus die ze moeten uitspelen.
    • 




  • Vertel leerlingen/studenten dat in een theatervoorstelling eindeloos geoefend wordt. Dus als het resultaat minder geslaagd is dan leerlingen vooraf hoopten, ligt het vooral daaraan.
    • 




  • Geef leerlingen/studenten niet te lang de tijd om te bedenken en te repeteren: een minuut of tien is voldoende. Dit maakt de presentatie achteraf ‘veiliger’.
    • 




  • Instructie groepjes:

      

    • Lees de casus goed door
      • 




    • Bedenk een manier waarop je kunt laten zien hoe dit gebeurt: maak er een scene van.
      • 




    • Verdeel de rollen
      • 




    • Zorg ervoor dat jullie  scene duidelijk begin,  midden en een einde heeft. 
      • 

    

    • 




  • Aan elkaar presenteren en nabespreken.
    • 






Vragen voor nabespreking:





    

  • Wat heeft deze scene ons willen zeggen?
    • 




  • Was wat er gebeurde herkenbaar?
    • 




  • Wat heeft het groepje leerlingen/studenten goed gedaan?
    • 






NB: De gebruikte situaties zijn eigen casussen gebaseerd op praktijk en ervaring





Verder lezen:





    

  • Bakker, M., & Mijland, I. (2009). Handboek positieve groepsvorming. Oirschot: Quirijn.
    • 




  • Remmerswaal, J. (2013). Handboek groepsdynamica. Amsterdam: Boom.
    • 










Nieuw Kennismakingsspel: KlassenKlets




































Door het hele jaar heen is het van belang om de dynamiek in een groep positief te beïnvloeden. Om de sfeer positief te beïnvloeden, om de onderlinge band te versterken en een gevoel van saamhorigheid te creëren zijn kennismakingsactiviteiten nuttig en nodig. KlassenKlets bestaat uit kaartjes met vragen die je op verschillende manieren in de klas kunt gebruiken. Het is ook in te zetten als een bordspel. Hoe dat werkt en meer info zie:







KlassenKlets







Werkvormen om de saamhorigheid in een groep te versterken:





Het is wanneer ‘groepjes maken’ in een klas niet gemakkelijk verloopt, belangrijk om opnieuw te investeren in groepsbindende activiteiten: kennismakingsspellen, werkvormen die een positieve sfeer in de groep bestendigen. Een mooie manier daarvoor is werken met ‘complimentenmemory’.












Complimentenmemory







Gedoe in groepen vóór zijn ?





Om gedoe in groepen vóór te zijn. Om te voorkomen dat pestgedrag ontstaat heeft Kieresoe twee spellen ontwikkeld:












GroepsGedoe 2.0














Kwartetspel GroepsGedoe



	


	





		

		
Geplaatst op 
Groepsrollen
	


			

			
							
		

	
	

		






Groepsrollen ontstaan vanuit de zoektocht naar veiligheid. Het is een basisbehoefte van de mens. Zonder veiligheid kan een leerling/student zich niet ontwikkelen, niet leren. Als er geen veiligheid is moeten ze voortdurend op hun hoede zijn, steeds klaar zijn om te vluchten of te vechten. Er blijft dan weinig energie over voor andere zaken. 
In een groep wil iedereen erbij horen zonder eigenheid te verliezen. Ieder gaat daar op een eigen wijze mee om. De een zal meer ruimte vragen dan de ander. Als een leerling/student zich veilig voelt zal deze zich betrokken voelen bij de groep en daardoor beter functioneren. 
Mensen hebben voorkeursgedrag. In een nieuwe groep of een nieuwe situatie zullen mensen geneigd zijn dit gedrag te laten zien. In een groep ontstaan dan als vanzelf rollen en gedragspatronen. Deze werkvorm geeft inzicht in rollen die leden van een groep mogelijk kunnen aannemen.










Doel





    

  • Samenwerkingsvaardigheden bevorderen
    • 




  • Bewust worden van eigen reserves wanneer het gaat om groepswerk
    • 




  • Bevorderen positief groepsgevoel
    • 




  • Bewust worden van de invloed die je kunt uitoefenen
    • 




  • Bewust worden van de eigen rol in een groep
    • 




  • Reflecteren op het eigen functioneren in een groep
    • 






Voor wie





    

  • Bovenbouw basisschool (PO)
    • 




  • Voortgezet onderwijs (VO)
    • 




  • MBO
    • 




  • HBO
    • 






Werkwijze





    

  • Print de groepsrollen uit. Voor een printversie: KLIK HIER 
    • 




  • Verdeel de klas in kleine groepjes of tweetallen.
    • 




  • Geef elke leerling/student een vel met deze kaartjes en vragen beantwoorden in een werkblad over deze rollen.
    • 




  • Voor de printversie van het werkblad: KLIK HIER
    • 











    

  • Nabespreken met de hele klas.
    • 




  • Laat leerlingen/studenten het werkblad inleveren: is mogelijk een mooie input voor een individueel mentorgesprek.
    • 






Literatuur:





Belbin, M. R. (2010). Teamrollen op het werk. Den Haag: SDU uitgevers.
Engelen R, v. (2022). De groepscode. Huizen: Pica.
Remmerswaal, J. (2013). Handboek groepsdynamica. Amsterdam: Boom/Nelissen.
https://www.schoolenveiligheid.nl/kennisbank/groepsdynamica-in-de-klas/
https://www.kieresoe.nl/groepsvorming-en-sociale-veiligheid/









Extra werkvorm om het groepsgevoel te versterken:





Het blijft belangrijk om te investeren in groepsbindende activiteiten: kennismakingsspellen, werkvormen die een positieve sfeer in de groep bestendigen. Een mooie manier daarvoor is werken met ‘complimentenmemory’. De kaarten met positieve eigenschappen en vaardigheden kunnen gekoppeld worden aan de verschillende groepsrollen. 
Leerlingen/studenten kunnen dan eerst een aantal kaartjes uit het spel kiezen waarvan ze denken dat het bij hen past en daarna kijken in hoeverre dat strookt met de groepsrol die ze zichzelf hebben toebedeeld. Ook hierover kun je als mentor later in gesprek.












Complimentenmemory







Gedoe in groepen vóór zijn ?





Om gedoe in groepen vóór te zijn. Om te voorkomen dat pestgedrag ontstaat heeft Kieresoe twee spellen ontwikkeld:












GroepsGedoe 2.0







Nieuw: KlassenKlets




































Door het hele jaar heen is het van belang om de dynamiek in een groep positief te beïnvloeden. Om de sfeer positief te beïnvloeden, om de onderlinge band te versterken en een gevoel van saamhorigheid te creëren zijn kennismakingsactiviteiten nuttig en nodig. KlassenKlets bestaat uit kaartjes met vragen die je op verschillende manieren in de klas kunt gebruiken. Het is ook in te zetten als een bordspel. Hoe dat werkt en meer info zie:







KlassenKlets