Deze rapportage is gepubliceerd op de VSLS-site van  AOS MB. Het is een document dat verslag doet van een ontwerponderzoek en hoe resultaten helpend kunnen zijn bij het o.a. formuleren van antipestbeleid.

Eindrapportage “Visievorming en Pestproblematiek”

 

Deze rapportage vormt het sluitstuk van de Masteropleiding Pedagogiek (master educational theory). Het bevat naast het verslag van het uitgevoerde ontwerponderzoek ook een weergave van hoe een en ander in de beroepspraktijk op basis van dit praktijkonderzoek is geïmplementeerd.

Samenvatting

Hoewel scholen investeren in anti-pestbeleid en in pestpreventieve maatregelen blijft pesten een actueel maatschappelijk probleem met schadelijke gevolgen. Veel leraren en met name startende docenten ervaren handelingsverlegenheid rondom deze uiterst complexe problematiek. Het antipestbeleid op veel scholen geeft vaak onvoldoende handvatten. In dit verslag wordt duidelijk dat aan curatief en preventief handelen rondom pestproblematiek, visievorming vooraf gaat. Er wordt enerzijds beschreven hoe een praktijkgericht ontwerponderzoek is uitgevoerd en anderzijds hoe de opbrengsten ervan geïmplementeerd zijn in de beroepspraktijk van begeleiders van startende docenten. Daarbij is vanuit een veranderkundige visie geïntervenieerd.

Doel

Het doel van dit ontwerponderzoek is het ontwikkelen van een vorm van ondersteuning waardoor begeleiders van startende docenten op gerichte wijze kunnen werken aan visievorming op gebied van pestproblematiek en pestpreventie. Hiertoe is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: Hoe kunnen begeleiders van startende docenten, werkzaam binnen 2College, ondersteuning bieden aan starters zodat er op gerichte wijze gewerkt wordt aan visievorming op het gebied van pestproblematiek en pestpreventie?

Het onderzoek is uitgevoerd binnen de AOSMB (Academische Opleidingsschool Midden Brabant), een samenwerkingsverband tussen scholen, Fontys lerarenopleiding, de Universiteit van Tilburg en de Radboud Universiteit Nijmegen. De school voor voortgezet onderwijs: 2College, is een van de samenwerkingspartners van de AOSMB.

Een literatuuronderzoek, behoefteonderzoek, ontwerponderzoek, focus-groepen en vragenlijsten genereerden samen een antwoord op de onderzoeksvraag. De opbrengst van het onderzoek bestaat uit een workshop en twee artikelen met achtergrondinformatie. Ten behoeve van de workshop zijn drie verschillende werkvormen ontwikkeld om tot visievorming te komen: het ‘Pestpreventie-kwartet’, de werkvorm ‘Pest-dilemma’s’ en de werkvorm ‘Pest-stellingen’. In de beroepspraktijk zijn deze opbrengsten positief ontvangen.

Anti-pestbeleid

Veranderkundig gezien heeft het onderzoek binnen de organisatie een proces in gang gezet dat nog niet ten einde is. Kennis en expertise van verschillende geledingen binnen AOSMB zijn gecombineerd waardoor er breder in de organisatie belangstelling is ontstaan. De werkvormen zijn daadwerkelijk uitgegeven en vinden langzaam hun weg binnen scholen, opleidingsinstituten en daarbuiten. Het ontwerp is ontwikkeld voor startende docenten maar ook breder toepasbaar. Het is geschikt voor ervaren docenten en voor studenten. Het kan handen en voeten geven aan antipestbeleid. Dit onderzoek is niet alleen van betekenis voor het pedagogisch handelen van professionals: er is een nieuwe invalshoek gekozen waardoor een bijdrage geleverd wordt aan relevante praktijktheorie rondom dit onderwerp.

Vervolgonderzoek zou zich kunnen richten op hoe begeleiders om kunnen gaan met de soms heftige reacties in een groep. Pesten is, zo is gebleken, een onderwerp dat veel mensen ‘raakt’. Daarnaast zou het ontwerp doorontwikkeld kunnen worden als een ‘train de trainer’-workshop.

Voor de volledige rapportage klik HIER