Omgaan met verschillen

Stephen R. Covey schreef: “Strength lies in differences, not in similarities.”

Goed samenwerken is niet vanzelfsprekend. Het is een vaardigheid die je kunt leren. Of het nu gaat om verschillen in cultuur, karakter of meningen: het samen oplossen van uitdagingen zorgt voor meer respect en begrip voor elkaar.
Door samen te werken leren leerlingen/studenten niet alleen hoe ze doelen kunnen bereiken, maar ook hoe ze verschillen kunnen omarmen en benutten.

Wanneer de verschillen groot zijn is het vaak niet gemakkelijk om goed te communiceren. Hoe overbrug je verschillen? Hoe kun je toch goed samenwerken? Een werkvorm die leerlingen/studenten bewustmaakt van de eigen en andermans communicatie en wat voor effect groepsgedrag heeft.

Doel

  • Respectvol omgaan met verschillen
  • Vergroten samenwerkingsvaardigheden
  • Bewustwording van eigen en andermans communicatie
  • Effecten zien van groepsgedrag
  • Positieve groepsvorming

Voor wie

Bovenbouw PO
VO
MBO
HBO

Werkwijze

  • Voor deze oefening is wat voorbereiding nodig:  Kopieer de cultuur-omschrijvingen en opdrachten doe voor elke groep deze in een envelop. Voor een printversie van de culturen KLIK HIER
  • Verdeel de klas in vijf groepen van 4 à 5 leerlingen/studenten. Vier groepen spelen een ‘volk’ uit een heel ander niet bestaand land. Ieder volk heeft een eigen cultuur met hun eigen eigen-aardigheden. Iedere groep krijgt een envelop met daarin een beschrijving van de cultuur en een opdracht die ze moeten uitvoeren. Een groep bestaat uit observanten. De leerlingen/studenten krijgen de instructie niet met elkaar te praten. Voor het uitvoeren van de opdracht krijgen ze ongeveer 5 minuten de tijd.
  • De ‘volken’ zijn erg verschillend in hun manier van doen en hun manier van zijn. De opdrachten lijken tegenstrijdig maar zijn uitvoerbaar.

Informatie per groep

Groep 1

Cultuur: In jullie cultuur is sociaal contact erg belangrijk. Je zult vreemden altijd heel hartelijk welkom heten en er alles aan doen dat anderen zich op hun gemak voelen. Jullie houden van gezelligheid, dat vinden jullie veel belangrijker dan werken. Leve de lol.

Opdracht:  zet alle stoelen in het lokaal in een grote kring

Groep 2

Cultuur: In jullie cultuur is hard werken belangrijk, daar zijn jullie ook goed in. Als jullie iets moeten doen dan gaan jullie direct aan het werk. Jullie houden niet van luieren en hebben een hekel aan mensen die er de kantjes vanaf lopen. Als er een wedstrijd is dan willen jullie koste wat kost winnen.

Opdracht:  zet alle stoelen in het lokaal op de tafels

Groep 3

Cultuur: In jullie cultuur is het belangrijk dat alles zo netjes en precies mogelijk gebeurt. Jullie zijn erg secuur. Jullie zijn ook erg verlegen en kijken iemand anders niet makkelijk aan. Iedereen laat iedereen zoveel mogelijk met rust en dat vinden jullie prettig.

Opdracht:  zet alle stoelen in het lokaal naast elkaar

Groep 4

Cultuur: In jullie cultuur is respect heel belangrijk. Als je een vreemde tegenkomt maak je dan ook altijd meteen drie keer een buiging. Je lacht altijd vriendelijk ook al doet iemand iets wat je niet begrijpt. Je bent super geduldig. Wanneer iets de eerste keer niet gaat zoals je wil vertrouw je er op dat het de tweede of de tiende keer wel lukt.

Opdracht:  zet alle stoelen in het lokaal ondersteboven.

Groep 5

Dit is de groep observanten. Hun opdracht is om aan de kant te gaan zitten en goed te kijken.
Instructie observanten:
Ga aan de kant zitten zonder te praten.
Let goed op en kijk naar wat er gebeurt met de volgende vragen in je achterhoofd:
– Hoe wordt er gecommuniceerd nu niemand mag praten?
– Wat denk je dat de opdracht is van de verschillende groepen?
– Kunnen de groepen samenwerken?

  • Meestal lukt het niet de opdracht uit te voeren. Leerlingen/studenten vinden het fijn om het toch op te lossen. Dan is het goed om de oefening te herhalen wel met dezelfde ‘rol’ maar dat er dan wel gepraat mag worden. Verraad dus niet de opdracht. Zeg dat ook tegen leerlingen.

Nabespreking

Bij deze oefening is het belangrijk goed na te bespreken. Mogelijke vragen:

  • Vraag wat de observanten is opgevallen.
  • Wat maakt deze oefening moeilijk?
  • Wat helpt?
  • Wat merk je aan je eigen reacties?
  • Wat valt je op aan de groep?

Verder lezen

https://www.docentenbijscholing.nl/diversiteit-in-de-klas
Sociaal en Cultureel Planbureau. (2019). Gelukkig in een diverse samenleving.
Page, S. E. (2007). The Difference: How the Power of Diversity Creates Better Groups, Firms, Schools, and Societies.

Meer werkvormen die hierbij aansluiten:


Nieuw: KlassenKlets

Door het hele jaar heen is het van belang om de dynamiek in een groep positief te beïnvloeden. Om de sfeer positief te beïnvloeden, om de onderlinge band te versterken en een gevoel van saamhorigheid te creëren zijn kennismakingsactiviteiten nuttig en nodig. KlassenKlets bestaat uit kaartjes met vragen die je op verschillende manieren in de klas kunt gebruiken. Het is ook in te zetten als een bordspel. Hoe dat werkt en meer info zie:

Werken aan pestpreventie?

Met het stellingen-pakket ‘GroepsGedoe’ leren leerlingen/studenten elkaar beter kennen en leren ze vooral hoe ze zelf invoed kunnen hebben op de dynamiek in de groep.

Grip op de groep krijgen? Volg met je team een workshop